Điều 39 Luật Giao thông đường bộ quy định về mạng lưới đường bộ, bao gồm các hệ thống khác nhau bao gồm: quốc lộ, đường tỉnh, đường huyện, đường xã, đường cao tốc, đường đô thị và đường chuyên dùng.
Hệ thống giao thông đường bộ là một phần quan trọng của cơ sở hạ tầng kết nối các vùng miền, đưa hàng hóa, người dân đi lại. Ở Việt Nam, hệ thống giao thông đường bộ bao gồm nhiều loại đường khác nhau, mỗi loại đường đều có chức năng, đặc tính riêng. Trong bài viết này, Nhà Đất VN chia sẻ về cách phân biệt các loại đường trong hệ thống giao thông đường bộ Việt Nam. Dưới đây là 9 loại đường giao thông phổ biến ở Việt Nam.
1. Đường Quốc Lộ
Đường quốc lộ là loại đường kết nối các tỉnh thành trong cả nước, có chức năng chính là phục vụ cho việc di chuyển giữa các vùng miền và vận chuyển hàng hóa. Đường quốc lộ thường có chiều rộng lớn, số làn đường từ hai đến năm, độ bằng phẳng cao, tốc độ giới hạn trên 60 km/h. Để phân biệt đường quốc lộ, ta có thể dựa vào ký hiệu trên biển báo giao thông, gồm chữ (QL) và số hiệu của đường, ví dụ: QL1, QL5, QL20,...
2. Đường tỉnh lộ
Đường tỉnh lộ là loại đường kết nối các huyện, thành phố trong cùng một tỉnh, có chức năng phục vụ cho việc di chuyển nội địa và vận chuyển hàng hóa trong tỉnh. Đường tỉnh lộ thường có chiều rộng từ 6-14m, số làn đường từ 2-4, tốc độ giới hạn từ 40-50 km/h.
Ký hiệu đường: ĐT
- Để phân biệt đường tỉnh lộ, ta có thể dựa vào ký hiệu trên biển báo giao thông, gồm chữ ĐT và số hiệu của đường, ví dụ: ĐT741, ĐT741A, ĐT746,...
- Được quy hoạch, xây dựng và quản lý bởi chính quyền địa phương tỉnh.
- Đường tỉnh lộ có vai trò kết nối giữa các địa phương trong tỉnh với nhau, đồng thời kết nối với các tuyến đường quốc lộ và đường cao tốc.
3. Đường huyện lộ
Đường huyện lộ là một loại đường được quản lý bởi Ủy ban nhân dân huyện và được sử dụng để kết nối các địa phương cấp thấp hơn với nhau. Đường huyện lộ thường có độ rộng từ 4 đến 10 mét và được xây dựng bằng nhựa đường hoặc bê tông. Đối với các khu vực nông thôn, đường huyện lộ có thể là đường đất hoặc đường đá. Tại các khu vực nông thôn, đường huyện lộ thường được sử dụng để vận chuyển nông sản và hàng hóa từ các địa phương vùng cao về các thành phố lớn.
Ký hiệu đường: ĐH
- Ký hiệu đường huyện lộ (ĐH) thường được đặt trên các biển báo giao thông để nhận dạng. Để phân biệt đường huyện lộ, ta có thể dựa vào ký hiệu trên biển báo giao thông, gồm chữ ĐH và số hiệu của đường, ví dụ: ĐH416, ĐH416B
- Được quy hoạch, xây dựng và quản lý bởi chính quyền địa phương huyện.
- Đường huyện lộ có vai trò kết nối các khu vực trong huyện với nhau, đồng thời kết nối với các tuyến đường quốc lộ, đường cao tốc và đường tỉnh lộ.
4. Đường phố
Đường phố là loại đường được xây dựng trong các khu đô thị và được sử dụng để di chuyển trong thành phố. Đường phố thường được xây dựng bằng bê tông hoặc nhựa đường và có độ rộng từ 6 đến 30 mét tùy vào mật độ dân cư và lưu lượng xe cộ. Đường phố được trang bị các biển báo giao thông, đèn tín hiệu và các biện pháp an toàn khác như làn đường dành cho xe đạp, vỉa hè, cầu vượt, đường dành cho người đi bộ và khu vực đỗ xe.
Đường phố là một phần của hệ thống đường đô thị tại Viẹt Nam, bao gồm các con đường và hẻm trong khu đô thị, nơi có sự phân chia rõ ràng giữa phần đường xe chạy và phần vỉa hè để phục vụ cho các hoạt động của người đi bộ và các tiện ích công cộng khác. Đường phố thường được thiết kế và xây dựng để phục vụ cho giao thông hàng ngày của người dân trong thành phố, đảm bảo sự thông suốt và an toàn cho phương tiện và người tham gia giao thông.
Ký hiệu đường: ĐĐP
- Ký hiệu đường phố (ĐĐP) thường được đặt trên các biển báo giao thông để nhận dạng. Để đảm bảo an toàn khi đi trên đường phố, các tài xế và người đi bộ cần tuân thủ các quy định giao thông.
- Là đường giao thông trong thành phố hoặc thị xã, được quản lý bởi chính quyền địa phương đô thị.
- Đường phố có vai trò kết nối các khu vực trong thành phố hoặc thị xã với nhau, đồng thời kết nối với các tuyến đường quốc lộ, đường cao tốc và đường tỉnh lộ.
5. Đường cao tốc
Đường cao tốc là một loại đường được xây dựng riêng biệt và được thiết kế để cho phép các phương tiện di chuyển với tốc độ cao. Đường cao tốc thường có độ rộng từ 20 đến 45 mét và được xây dựng bằng bê tông hoặc nhựa đường. Đường cao tốc có nhiều làn đường và được trang bị hệ thống đèn tín hiệu, bảng điều khiển.
Ký hiệu đường: ĐCT
- Ký hiệu đường cao tốc được đặt trên biển báo giao thông theo quy định của nhà nước. Ký hiệu này bao gồm số thứ tự của đường cao tốc, được đặt trên nền màu xanh đậm, cùng với các chữ cái viết tắt "ĐCT" để chỉ đường cao tốc. Ví dụ, ĐCT 01 là ký hiệu của đường cao tốc thứ nhất tại Việt Nam.
- Được xây dựng và quản lý bởi Bộ Giao thông Vận tải hoặc các đơn vị được uỷ quyền bởi Bộ Giao thông Vận tải.
- Đường cao tốc có đặc tính về tốc độ, an toàn và hiệu quả kinh tế cao hơn so với các tuyến đường khác. Đường cao tốc có vai trò kết nối các khu vực lớn trong cả nước, đồng thời cũng giảm thiểu tải đường trên các tuyến đường khác.
6. Đường nông thôn
Đường nông thôn là loại đường bộ dùng để phục vụ nhu cầu đi lại và vận chuyển hàng hóa trong các khu vực nông thôn. Đường này có chiều rộng và độ bền thấp hơn so với đường tỉnh lộ và quốc lộ. Do vậy, đường nông thôn thường chỉ phục vụ cho các phương tiện giao thông nhẹ như xe đạp, xe máy và xe tải có tải trọng nhỏ.
Ký hiệu đường nông thôn được đặt trên biển báo giao thông với chữ "ĐX" viết tắt của "đường xã", chỉ ra rằng đường này phục vụ cho cộng đồng cư dân ở các khu vực nông thôn, là đường bộ quan trọng nhất trong khu vực đó.
7. Đường chuyên dùng
Đường chuyên dùng là loại đường bộ được thiết kế dành riêng cho một mục đích sử dụng cụ thể, như là đường dành cho xe lửa, đường đua xe, đường sân bay hoặc đường nối liền giữa các cơ quan, đơn vị của nhà nước.
Ký hiệu đường: ĐX
- Ký hiệu đường chuyên dùng được đặt trên biển báo giao thông với chữ "ĐCD" viết tắt của "đường chuyên dùng
- Là đường giao thông kết nối các khu vực nông thôn, được quản lý bởi chính quyền địa phương.
- Đường nông thôn có vai trò quan trọng trong việc phát triển nông nghiệp và kết nối các khu vực nông thôn với nhau, đồng thời cũng kết nối với các tuyến đường khác để phục vụ nhu cầu đi lại của người dân.
Như vậy. Trên đây là những cách để phân biệt hệ thống giao thông đường bộ ở Việt Nam. Bằng cách nắm vững các ký hiệu đặc trưng, chúng ta có thể dễ dàng phân biệt giữa các loại đường và hiểu rõ hơn về tính chất và chức năng của từng loại đường. Việc phân biệt đường bộ còn giúp chúng ta có thể lựa chọn tuyến đường phù hợp để đi lại, đồng thời nâng cao kiến thức về an toàn giao thông.
Bên cạnh đó, việc hiểu rõ hệ thống đường bộ còn có vai trò quan trọng trong việc quản lý, phát triển và cải thiện hệ thống giao thông đường bộ ở Việt Nam. Để đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân cũng như phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, các cấp chính quyền và các đơn vị liên quan cần có kế hoạch chi tiết về đường bộ, đặc biệt là trong việc xây dựng, bảo trì và nâng cấp các tuyến đường quan trọng.
Việc đầu tư vào các dự án đường bộ cũng cần phải dựa trên việc phân tích kỹ thuật, kinh tế và xã hội của từng tuyến đường, nhằm đảm bảo tính hiệu quả và bền vững cho từng dự án. Đặc biệt, trong bối cảnh nguồn vốn đầu tư hạn chế, việc ưu tiên đầu tư vào các tuyến đường quan trọng nhất, có vai trò đóng góp lớn nhất cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản trên toàn quốc.
Ngoài ra, việc nâng cao kiến thức về hệ thống đường bộ ở Việt Nam còn giúp cho chúng ta tham gia tích cực hơn trong việc đóng góp ý kiến và tham gia vào các hoạt động cộng đồng liên quan đến giao thông, như giáo dục an toàn giao thông, tham gia xây dựng các phương tiện thông tin truyền thông liên quan đến giao thông, tăng cường ý thức tuân thủ luật giao thông và trách nhiệm với cộng đồng.
Như vậy, việc phân biệt hệ thống giao thông đường bộ ở Việt Nam không chỉ đơn thuần là việc nhận biết các ký hiệu đường bộ mà còn có vai trò quan trọng trong việc quản lý, phát triển và cải thiện hệ thống giao thông đường bộ, đồng thời còn giúp nâng cao kiến thức và ý thức của người dân trong việc sử dụng và tham gia vào giao thông đường bộ.